مقالات فنی خودرو | آشنایی با شمع خودرو و نحوه عملکرد آن
شمع، که Sparking Plug نیز نامیده می شود قطعه ای است که در سر سیلندر موتور احتراق داخلی قرار می گیرد و دو الکترود را که با فاصله هوا از یکدیگر جدا شده اند، جریان می دهد که از طریق آن سیستم جرقه زنی با فشار زیاد تخلیه می شود، تا جرقه ای برای اشتعال هوا ایجاد کند – مخلوط سوخت الکترودها باید بتوانند در برابر درجه حرارت بالا مقاومت کنند و عایق جدا کننده آنها باید دمای بالا و همچنین فشار الکتریکی تا چند هزار ولت را تحمل کند. طول شکاف جرقه بر انرژی جرقه تأثیر می گذارد و شکل عایق بر دمای عملکرد تأثیر می گذارد. در ادامه مطلب فنی خودرو سایت ۲۲ شرقی به بررسی شمع خودرو و نحوه عملکرد آن علائم خرابی شمع خودرو و اجزای شمع خودرو خواهیم پرداخت….
معرفی کامل در مورد شمع خودرو یا Sparking Plug
همانطور که گفته شد شمع خودرو یک قطعه ای کوچک است با نقشی مهم که شروع فرآیند احتراق را در موتور خودرو بر عهده دارد و تمامی خودروهایی که سوخت آنها به وسیله بنزین یا گازوییل می باشد، برای کامل کردن عملیات احتراق در موتور خود، نیاز دارند تا قطعه ای به نام شمع را داشته باشند و بتوانند عملیات جرقه زنی را برای شروع کار موتور انجام دهند. زمانی خودرو استارت میخورد و بعد از انتقال سوخت به داخل سیلندر و ترکیب شدن آن با هوا، شمع خودرو با دریافت کردن ولتاژ بالا و جرقه زدن، باعث سوختن بنزین یا گاز شده و شروع فعالیت قطعات موتور و درنهایت حرکت وسیله نقلیه می شود. قطعات مختلفی که شمع خودرو را تشکیل دهند؛ بعد از اینکه جریان ولتاژ پایین را از باتری خودرو دریافت کردند و ولتاژ آن زا افزایش دادند و سپس این جریان ولتاژ بالا به شمع انتقال داده می شود. بعد از این اتفاق جریان بین دو الکترود مرکزی و جانبی موجود در شمع که یکی مثبت و دیگری منفی بود بالا رفته و ساختار گازهای موجود در داخل محفظه را تغییر می دهد، با بالا رفتن ولتاژ گازهای موجود به اصطلاح یونیزه می شوند و رسانای جریال الکتریکی در محفظه مربوطه باعث ایجاد احتراق می شود.
به طور کلی و در عبارتی دقیق تر شمع حودرو و نحوه عملکرد آن به دو صورت زیر است:
اجزای شمع خودرو
- واشر
- الکترود منفی
- الکترود مثبت
- عایق چینی
انواع مختلف شمع خودرو
در بازار قطعات خودرو انواع مختلفی از شمع خودرو وجود دارد و البته بسته به نوع مدل ماشین و مشخصات آن باید شمع موردنظر را نیز انتخاب کرد؛ رایج ترین شمع هایی که در بازار وجود دارد در مدل های زیر دسته بندی می شوند.
- شمع چند الکترود
- شمع سرد
- شمع گرم
- شمع ایریدیومی
- شمع پلاتینیومی
- شمع نیکلی
علائم خرابی شمع خودرو
- نفوذ روغن به شمع
- رانندگی کردن با گاز دادن بالا
- دمای بالای موتور و سیلندرها
- وجود کربن
- تغییر رنگ چینی اطراف این قطعه
- فرسایش الکترود
- ذوب شدن الکترود مرکزی
- وجود بنزین بر روی این قطعه
- ایجاد لعاب بر روی چینی
آیا تعویض شمع خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است؟
همانطور که در توضیحات اشاره شد، ایجاد شدن جرقه به وسیله شمع موتور؛ مقدار بسیار کمی از الکترود آن را نابود می کند درنتیجه الکترود دیگر ایجاد جرقه برای مشتعل شدن مخلوط سوخت و هوا را ندارد و اگر شمع ها فرسوده شوند؛ به دنبال آن عملکرد نامناسب موتور و سیلندرها به طور کلی کاهش پیدا می کند و مصرف سوخت بیشتری را نیز به دنبال دارد.
زمان تعویض شمع ها چه مواقعی است؟
زمان دقیق شمع ها کاملا بستگی به این دارد که چگونه از آن استفاده می شود، اغلب شمع های پلاتینیومی عمری برابر با ۱۰۰ هزار و شمع های مسی نزدیک به ۳۰ هزار دارند که در برخی موارد نیز می توانند عمری برابر با ۱۵۰ هزار کیلومتر را هم داشته باشند. اما دقت داشته باشید زمانی که ماشین استارت نمیخورد و یا کاهش شتاب خودرو احساس می شود از نشانه های خرابی شمع خودرو می باشد که در برخی موارد ممکن است مربوط به بنزین و در برخی دیگر متعلق به انژکتور و یا فیلتر بنزین است.
استارت نخوردن و کاهش شتاب خودرو از اولین علائم خرابی شمع است. علائم فیزیکی فوق الذکر که با ظاهر آن می توان تشخیص داد. مواردی هم که اثرات روی شمع است اغلب در اثر عدم ترکیب سوخت و هوا می باشد . که برخی مربوط به بنزین و برخی به انژکتور برخی حتی به فیلتر بنزین باشد. در پایان مطلب شمع خودرو و نحوه عملکرد آن پیشنهاد می شود حتما برای تعویض یا تعمیر قطعات خود از یک میکانیک یا متخصص در این زمینه کمک بگیرد تا هزینه های بیشتری را برای خودروی خود ایجاد نکنید.