منظور از گیرپاژ موتور خودرو چیست؟
البته در ابتدا لازم به ذکر است توضیحاتی در مورد این اصطلاح خودرویی گفته شود، به گیرپاژ، گیرپاچ نیز گفته می شود که همان قفل کردن و عدم امکان حرکت خودرو است که باعث می شود موتور از کار بیفتد! این شرایط درست در زمانی که حرارت موتور زیاد است و سیلندرها نمی توانند خود را به درجه سردی برسانند، اتفاق می افتد، همین که سرد نشدن سیلندرها به وجود می آید، پیستون ها دچار انبساط می شوند و عدم امکان حرکت پیستون ها باعث قفل شدن موتور و گیرپاژ می شود. آیا می توانیم در شروع حرکت با دنده ۲ اقدام کنیم؟ + ترفندهای دنده کشی در خودرو
همچنین به بیانی دیگر و برای مفهومی کامل تر می توان گفت که: قفل شدن موتور در اصل موتوری را توصیف می کند که حرکت یک یا چند پیستون داخلی آن به دلیل وجود مشکل در سیلندر یا سیلندرهای آسیب دیده متوقف می شود. از آنجایی که سیلندر، به طور کلی، تا حد زیادی تراکم ناپذیر است و فضای آن با اندکی تغییر دیگر به شکل قبل قابل استفاده نیست و در این شرایط پیستون نمیتواند وارد محفظه سیلندر که حجم قبلی خود را از دست داده است، شود. این اتفاق مجموعه چرخان موتور را در جای خود ‘قفل’ می کند و در نتیجه از هرگونه حرکت بیشتر جلوگیری می کند.
رایج ترین ایراد در پشت صحنه گیرپاژ یا قفل شدن موتور خودرو، ورود ناخواسته آب به سیلندرهای موتور است. با این حال، ورود مایع خنک‌کننده به داخل سیلندر، در نتیجه یک مشکل مکانیکی دیگر است که می‌تواند خطر ایجاد شرایط گیرپاژ خودرو را نیز به همراه داشته باشد.
قفل شدن موتور و گیرپاژ آن می تواند در موتورهایی که هم در حال کار و هم در حالت بی حرکت هستند، بسته به موقعیت، رخ دهد. در موتورهای در حال کار، قفل شدن ناگهانی موتور خودرو منجر به از کار افتادن می شود، که اغلب به تعویض قطعات داخلی مختلف منجر می شود. از سوی دیگر، تلاش برای راه اندازی یک موتور قفل شده، که قبلاً استفاده نشده است، به طور کلی تلاشی بیهوده است.
هنگامی که یک موتور قفل می شود، آسیب دیدن تعدادی از اجزای داخلی غیر معمول نیست. با این حال، در موارد نادر، یک موتور همچنین می تواند بدون هیچ آسیب قابل تشخیصی گیرپاژ کند. طبق قاعده کلی، میزان آسیب وارد شده از قفل شدن موتور نسبت مستقیمی با سرعت موتور در حال حرکت دارد. هرچه سرعت موتور بیشتر باشد، معمولاً نتایج این قفل شدن موتور مخرب تر است. همچنبن هر آسیبی که هنگام گیرپاژ یا قفل شدن موتور مشاهده می شود، در نتیجه توقف ناگهانی اجزای مکانیکی است که لحظاتی قبل با سرعت کار می کردند. انواع مقالات فنی خودرویی ۲۲ شرقی | رایج ترین مشکلات خودروها در زمستان
عواملی که باعث قفل شدن موتور می شوند عبارتند از:
- دور موتور بالا در زمان روشن بودن خودرو
- عدم تعویض به موقع روغن موتور
- نشت روغن موتور به داخل موتور
- غیرفعال شدن چراغ چک
- خرابی رادیاتور
- ورود آب به میزان بالا به داخل موتور
- پیستون یا میله اتصال معیوب
- سر سیلندر ترک خورده
- دیواره سیلندر ترک خورده
- میل لنگ آسیب دیده
- بلبرینگ های آسیب دیده
در ادامه به رایج ترین مواردی که سبب می شود موتور خودرو گیرپاژ کرده و قفل شود را بررسی می کنیم:
۱) آب
شایع ترین علت گیرپاژ موتور، نفوذ آب از یک منبع بیرونی به یک یا چند سیلندر موتور است. این وضعیت اغلب زمانی خود را نشان می دهد که یک وسیله نقلیه در معرض سیلاب قرار می گیرد. هنگامی این اتفاق می افتد، که آب از طریق منیفولد ورودی هوا وارد موتور میشود و به سیلندرها نفوز پیدا میکند.
برخی گزارش ها نشان می دهد که چنین مسائلی در خودروهای مجهز به ورودی هوای سرد کمی بیشتر است. این مورد از این واقعیت ناشی میشود که ورودی‌های هوای سرد به جای محفظه بسته، دارای یک ورودی هوای باز است. بنابراین، ورود حتی مقادیر متوسط آب به منطقه اطراف ورودی هوای سرد، پتانسیل ایجاد قفل شدن موتور را دارد. دانستنی های جالب خودرویی | نکات مهم بالا رفتن آمپر خودرو یا داغ شدن موتور خودرو!
نفوذ آب از این نوع می تواند هم در موتورهای در حال کار و هم در موتورهای بی حرکت اتفاق بیفتد، اگرچه آسیب ناشی از قفل شدن موتور با سرعت کامل موتور بسیار شدیدتر است. در صورتی که موتور در هنگام کار قفل شود، تا زمانی که تمام آب به صورت دستی خارج نشود، نباید تلاش بیشتری برای راه اندازی انجام داد.
۲: مایع خنک کننده
یکی دیگر از دلایل رایج قفل شدن موتور، وارد شدن مایع خنک کننده به سیلندرهای موتور است. مسائلی از این قبیل بیشتر با خرابی واشر سر سیلندر مرتبط است.
یک واشر سر سیلندر خراب اغلب به مایع خنک کننده موتور اجازه می دهد تا به یک یا چند سیلندر موتور نفوذ کند. خرابی از این نوع مهم‌ترین خطر زمانی است که مقدار متوسطی از مایع خنک‌کننده در داخل سیلندر یک موتور خاموش جمع شود زیرا راننده بدون اطلاع اقدام به روشن نمودن موتور می نماید.
بتا زمانیکه مایع به انتهای سیلندر نرسد حرکت پیستون یا میله اتصال سیلندر به سمت بالا همچنان امکان پذیر خواهد بود. در بسیاری از موارد، حرکت کافی قبل از قفل شدن موتور به دست می‌آید تا آسیب داخلی قابل توجهی به موتور وارد شود. دانستنی های فنی خودرو | علائم خرابی و علت شنیدن صدا از بلبرینگ چرخ
آیا موتور قفل شده را می توان تعمیر کرد؟
اینکه یک موتور قفل شده را می توان تعمیر کرد یا نه، تا حد زیادی به عوامل متعددی بستگی دارد که توسط میکانیک بررسی می شود و اینکه چه قطعاتی درگیر شده یا به طور کامل خراب شده اند.
در مورد موتورهایی که به شدت آسیب دیده اند، مانند موتورهایی که پیستون یا میله اتصال را از طریق مخزن روغن یا بلوک بیرون زده اند، تعمیر بسیار بعید است. این همچنین اغلب زمانی اتفاق می افتد که پیستون یا شاتون به اندازه کافی انحراف داشته باشد که آسیب قابل توجهی به دیواره سیلندر مربوطه وارد کند.
از طرف دیگر، موتورهایی که به دلیل حجم بالای آب به سادگی ‘قفل’ شده اند، بدون اینکه آسیب داخلی وارد کنند، معمولاً می توانند به کار بازگردند. این کار اغلب با برداشتن همه شمع ها، قبل از چرخاندن موتور انجام می شود. آب از طریق این سوراخ های شمع تخلیه می شود و در نتیجه، قفل موتور برطرف می شود.
علاوه بر این، باید منبع نفوذ به سیلندر را نیز تعیین کرد تا از احتمالات بعدی گیرپاژ موتور خودرو جلوگیری شود. با این حال، زمانی که نفوذ مایع خنک‌کننده به وضعیت قفل منجر شده است، تشخیص بیشتری لازم است. گریپاژ ماشین چیست
در چنین مواردی، هر گونه مشکل مکانیکی که منجر به نفوذ مایع خنک‌کننده شود، باید قبل از بازگرداندن خودرو به سرویس برطرف شود. این اغلب شامل تعویض واشرهای سر موتور می شود. با این حال، آزمایش فشار نیز باید برای رد وجود ترک خوردگی بلوک موتور یا سرسیلندر انجام شود.
