سنسور باد لاستیک TMPS یکی از موارد پراهمیت خودرو می باشد که با وجود لاستیک ها خودرو قادر به حرکت خواهد بود. در مطلب فنی خودرو امروز سایت اخبار خودرو ۲۲ شرقی به عملکرد سنسور باد لاستیک TMPS، انواع سنسور باد لاستیک می پردازیم…
آشنایی با سنسور باد لاستیک در خودرو یا TMPS
از این رو باد لاستیک ها در خودرو اهمیت دارد که اگر این عضو خودرو دچار عیب و ایراد شده و یا نقصی در لاستیک ها مانند: کم بودن باد تایرها، ترکیدگی و یا سابیده شدن آنها می تواند اثر مستقیمی بر روی جان راننده و سلامت او داشته باشد که حوادث زیادی اعم از: سُر خوردن خودرو، چپ کردن خودرو به وجود خواهد آمد. سالیانه براساس آمار گزارش داده شده نیمی از تصادفات جاده ای به خاطر وجود تایرها و وجود نقص در آنها رخ داده است کهبا به روی کار آمدن سنسورهای جدید در خودروها قبل از وقوع تصادف به راننده هشدار داده می شود تا بتواند به راحتی کنترل خودرو را در دست بگیرد. مانند سنسور نایت ویژن که عملکردی بسیار خوبی در شب و در زمانی که راننده دید کافی ندارد، اعمال میکند. سنسور باد تایرها در خودروها نیز مثل هر حسگر و سنسورهای دیگری که در صنعت خودروسازی ساخته شده، برای اعلام باد لاستیک ها به راننده می باشد که می تواند از میزان باد تایرها راننده را مطلع میکند.
TMPS که از سرنام کلمات Tire Pressure Monitoring System گرفته شده است و وظیفه دارد که مقدار فشار باد تایرها را اعلام کند. این سنسور برای بار اول ابتدا در دهه ۸۰ میلادی برای بعضی از خودروهای برند اروپایی مورد استفاده قرار گرفت و بعد از آن در سال های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۹ کمپانی رنو و پژو از این سنسور استفاده کردند.
مزیت استفاده از سنسور باد تایرها در خودرو
اگر باد تایرها کمتر از حد استانداردی که برای مدل خودرو تعریف شده است، باشد، می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند: لاستیک سابی، ترکیدن ناگهانی لاستیک ها، لرزیدن فرمان، سرخوردن را به وجود آورد، این مشکلات مخصوصا در جادها های پر پیچ و خم، شرایط بارانی و یخی بیشتر خواهد شد چرا که کنترل کردن خودرو نیز به سختی انجام می شود. اما با وجود سنسور TMPS تمامی مشکلات قابل حل است چرا که قبل از آن سنسور مربوطه به راننده وضعیت باد لاستیک ها را اطلاع میدهد. مزایای این سیستم عبارتند از:
- نمایش دمای باد لاستیک
- اندازه گیری باد لاستیک به صورت دقیق
- تشخیص تایر کم باد
- حساسیت به نشت سریع و یا کند
- هشدا به راننده برای پنچر شدن لاستیک
- هشدار زمان تست و بررسی تایرها
- نمایش فشار باد تایر حتی در زمان سکون خودرو
نحوه عملکرد سنسور باد لاستیک ها
عملکرد سنسور باد لاستیک TMPS به این شکل است که به واسطه یک نیروی گریز از مرکز هر چرخ سرعت آن را نشان می دهد. میزان دفعات اندازه گیری فشار باد براساس سرعت چرخ تعیین می شود، اگر سرعت از ۲۰ کیلومتر بر ساعت کمتر باشد، سیستم حالت آماده باش و یا استندبای (Standby) را مد نظر قرار می دهد. در این سرعت تعداد اندازه گیری کم می شود و هر ۱۵ دقیقه یک بار سیگنال به ECU منتقل می شود که اگر سرعت از ۲۰ کیلومتر بالاتر برود سیستم از حالت استندبای به رانندگی تغییر می کند و تعداد دفعاتی که اندازه گیری فشار باد بیشتر می شود و هر ۱۰ ثانیه یکبار اندازه گیری انجام میگیرد و هر یک دقیقه یکبار یک سیگننال به گیرنده می فرستند. این سیگنال ها به وسیله یک باتری لیتیومی تامین می شود که جریان مورد نیاز را فراهم میکند.
انواع سنسور باد تایر
این سنسور به دو شکل موجود است که تفاوت هرکدام از آنها براساس نحوه عملکردشان می باشد:
- iTPMS
- dTPMS
سنسور باد تایر از نوع iTPMS
indirect TMPS از نوعی سیستمی است که هیچگونه تعاملی فیزیکی با رینگ و لاستیک ها نداشته و مقدار باد تایرها را به وسیله سنسورها که بر روی سیستم ترمز ABS و EBD نصب می شود را اندازه گیری میکند. عملکرد iTPMS به این صورت است که مقدار دور و سرعت هر لاستیک به شکل جدا اندازه گیری می شود و سپس با دیگر چرخ ها مورد مقایسه قرار می گیرد. اگر در یکی از لاستیک ها باد تایر نشتی داشته باشد، از قطر لاستیک کم شده و در این حالت تایر باید برای طی کردن مسافت مانند دیگر لاستیک ها دور بیشتری بردارد که در این زمان سنسور هشدار داده و راننده را مطلع می کند.
از مشکلات این سیستم می توان به این موضوع اشاره کرده که مقدار دقیق باد لاستیک ها را نمی تواند تشخیص دهد و با توجه به مقایسه لاستیک ها با یکدیگر قادر به تشخیص مقدار کم بودن فشار باد تایر باشد و به صورت همزمان نیز بتواند ۳ چرخ دیگر را هم مورد بررسی قرار دهد که این سنسور زیاد دوام نیاورد و از سال ۲۰۰۷ به بعد مورد استفاده قرار نگرفت.
سنسور باد تایر از نوع dTPMS
Direct TMPS یکی از مدل سنسورهای باد لاستیک ها می باشد که برای رفع ایرادات مدل قبلی به روی کار آمده است. نحوه عملکرد سنسور باد لاستیک dTPMS به این شکل است که به صورت مستقیم و با کمک سنسورهای نصب شده در داخل و یا خارج از لاستیک مقدار فشار و بعضی مواقع دمای هر لاستیک را به طور مستقل به راننده گزارش می دهد. در ابتدا این سنسور با کمک باتری های لیتیومی می توانستند کار کنند که کمی بعد بدون این باتری ها نیز قادر به ادامه فعالیت خود شدند و این به خاطر مشکلات تعویض باتری بود که دردسرهای خاص خودش را داشت. ضمن اینکه این سنسورها بیرون از لاستیک نیز نصب می شدند که از مشکلات آن می توان به مورد سرقت قرار گرفتن اشاره کرد.
