هدف از شرح قطعات مختلف به کار رفته در خودروها این است که هر راننده ای آشنایی نسبی با آنها داشته باشد. دیفرانسیل خودرو و نحوه عملکرد دیفرانسیل خودرو در این مطلب بررسی خواهد شد، ضمن اینکه اجزای تشکیل دهنده دیفرانسیل خودرو نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
معرفی دیفرانسیل خودرو به همراه قطعات تشکیل دهنده آن
دیفرانسیل خودرو یکی از قطعات بسیار مهم در اتومبیل ها می باشد که وجود آن بسیار ضروری است و نقش های بسیار مهمی را نیز بر عهده دارد. ذکر تیترهایی که در ادامه قرار داده می شود نشان دهنده شرح مطالبی است که به آنها پرداخته می شود. تا پایان این مطلب فنی خودرو از سایت اخبار خودرویی ۲۲ شرقی همراه ما باشید…
- دیفرانسیل خودرو چیست؟
- اجزای تشکیل دهنده دیفرانسیل خودرو
- عمکلرد دیفرانسیل خودرو به چه صورت است؟
- حرکت دیفرانسیل در پیچ ها و در زمان دور زدن خودرو
- عملکرد دیفرانسیل در زمان حرکت مستقیم خودرو
قدرت چرخ ها توسط دیفرانسیل تامین می شود که البته این قطعه نیز با کمک قطعات دیگر سیستم خود در نهایت چرخ ها را به حرکت در می آورد. رفته رفته مدل های متفاوتی برای دیفرانسیل نیز تولید شد که در مطالب بعدی انواع دیفرانسیل خودرو را نیز توضیح خواهیم داد.
دیفرانسیل خودرو چیست؟
به دیفرانسیل محور متحرک نیز می گویند و محل قرار گیری آن نیز در قسمت زیر خودرو می باشد که باعث می شود نیروی گرفته شده از جعبه دنده یا گیربکس به چرخ ها منتقل شود. در بسیاری از مدل خودروها این امکان وجود دارد که انتقال قدرت تنها به چرخ های جلویی باشد و با حرکت این چرخ ها دو چرخ عقبی نیز به حرکت در آیند و قطعا تا به حال زیاد شنیده اید که خودرویی دارای چهار چرخ محرک است که در این مدل، حرکت آنها نیز بسیار وابسته به نوع دیفرانسیل باشد.
ممکن است این سوال پیش بیاید که قدرت را چگونه بین چهار چرخ محرک منتقل می کند و برای اطلاع از این موضوع بهتر است بدانید که ارسال نیرو از گشتاور موتور و قوای محرکه جعبه دنده به چرخ ها باعث می شود که آنها حرکت کنند اما تقسیم نیرو نیز بسیار مهم است و بین چهار چرخ تقسیم بندی می شود و به طور کلی وجود دیفرانسیل باعث می شود که چرخ ها با سرعتهای متفاوت ولی یک نیروی برابر به حرکت در آیند.
حتما بخوانید در مورد: مزیت و عیب خودروهایی که دارای دیفرانسیل عقب هستند؟
به عبارت دیگر، دیفرانسیل در خودروها به دسته ای از چرخ دنده ها گفته می شود که نیروی تولید شده از جعبه دنده را ۹۰ درجه تغییر می دهد و با نقش این را برعهده دارد که سرعت های مختلف در چرخ های محرک را در شرایط متنوع به صورت متفاوتی ایجاد کند. به این شکل که در زمان انتقال نیرو و تقسیم بندی آن، دور عمودی گشتاور را به صورت افقی تبدیل می کند.
نقش دیفرانسیل از این جهت بسیار مهم است که در مواجه با پیچ های تند گردش چرخ ها را با سرعت مناسبی تنظیم کند تا برای رانندگان مشکلی به وجود نیاید. اما اگر دیفرانسیل وجود نداشت کنترل کردن سرعت خودروها در پیچ ها و یا در مسیرهای لغزنده بسیار سخت و امکان کنترل آن نیز به سختی انجام می شد.
اجزای تشکیل دهنده دیفرانسیل خودرو
سیستم پیچیده دیفرانسیل برای اینکه بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد لازم است از قطعات مختلفی استفاده کند که معرفی هریک در ادامه ذکر خواهند شد:
۱- هوزینگ در دیفرانسیل:
هوزینگ به طور کلی وظیفه دارد که دور زدن چرخ ها و تنظیم دور آنها را انجام دهد و از ۴ چرخ دیگر تشکیل شده که دو تای آنها هرزگرد نام دارند و دوتای دیگر سرپلوس و در داخل پوسته هوزینگ قرار گرفته اند.
۲- چرخ دنده پلوس
در زمان عبور کردن ناهمواری ها و مسیرهایی که غیر مستقیم هستند به دنده هرزگرد کمک می کند تا گشتاور و سرعت بین چرخ ها را به درستی تقسیم بندی کند.
۳- چرخ دنده کرانویل در دیفرانسیل خودرو
این چرخ دنده با پینیون و هرزگرد در ارتباط می باشد و در اصل چرخش پینیون را به هرزگرد انتقال می دهد و به قطعه هوزینگ متصل است که در زمان چرخیدن هوزینگ هم می چرخد و نام دیگر آن رینگر یا چرخ دنده حلقه ای می باشد.
۴- کله گاوی یا چرخ دنده پینیون
این قطعه وظیفه دارد که گشتاور از گیربکس را به دیفرانسل انتقال دهد.
۵- دنده هرزگرد
همانطور که گفته شد تنظیم کردن حرکت چرخ ها و در نهایت حفظ تعادل خودرو به عهده هرزگرد است و به همراه شفت به هوزینگ وصل شده است.
۶- چرخ دنده اسپایدر
حرکت چرخ ها به سمت راست یا چپ به وسیله این قطعه انجام می شود.
۷- چرخ دنده های جانبی
چرخش رینگر به سمت دورانی با کمک چرخ دنده های جانبی انجام می شود و نام دیگر آنها سرپلوس می باشد.
عمکلرد دیفرانسیل خودرو به چه صورت است؟
قطعه ای در دیفرانسیل وجود دارد که هرزگرد نام دارد و قادر است که دو نوع چرخش برای خودرو ایجاد کند. ترکیب این دنده یا دو دنده ای که در کنارش وجود دارند و باعث می شود چرخ دنده ای به نام کرانویل، در محور خودش بچرخد.
برای درک بهتر این مطلب لازم است ذکر شود که دیفرانسیل به نوعی با کمک جعبه دنده کار خود را کامل می کند به این شکل که در گیربکس یا جعبه دنده، قطعه ای به نام دنده پنیون وجود دارد و این دنده پنیون به کمک کرانویل دیفرانسیل نیرو را به سمت محور متحرک منتقل می کند و کرانویل نیز در وسط دیفرانسیل قرار دارد که اتصال آن توسط هوزینگ است.
پس برای کامل شدن این توضیح، بدانید که نیرویی که از پنیون منتقل می شود توسط کرانویل به هوزینگ و هرزگرد و قسمتی از آن به هوزینگ انتقال داده می شود. به طور کلی انتقال نیرو به این صورت انجام می شود اما در جهت های متفاوت و یا شرایط متفاوت به شکل های گوناگونی عمل می کند که در ادامه ذکر می شود.
حرکت دیفرانسیل در پیچ ها و در زمان دور زدن خودرو
اگر بخواهیم مثالی در این باره بزنیم، خودرویی در حال حرکت را تصور کنید و قصد راننده این است که بخواهد به سمت راست تغییر مسیر بدهد در این زمان قطعه هرزگرد که در بالا توضیح داده شد در محور خودش تنها چرخش دارد در زمان پیچیدن راننده به سمت راست، علاوه بر اینکه باید حول محور خودش بچرخد باید با کرانویل نیز در ارتباط باشد و به نوعی می توان گفت ترکیب چرخش هرزگرد با چرخش کرانویل انجام می شود.
این عمل، تاثیر متفاوتی نیز بر روی دنده جانبی می گذارد و در این زمان تنظیم شدن سرعت سر پلوس با سرعت هرزگرد نیز انجام می شود. زمانی که راننده قصد دارد به سمت راست یا چپ خود بچرخد، هرزگرد نیز به آن سمت و در محوریت خودش شروع به چرخش می کند. زمانی که دنده هرزگرد در سمت راست چرخش دارد، دنده جانبی و سرعتش به سمت چپ نیز بالاتر می رود و اگر دنده جانبی به سمت راست بچرخد، دنده هرزگرد بر خلاف آن عمل میکند. این عملیات روند تکراری خواهند داشت و برای اینکه گشتاور بتواند عملیات متفاوتی را تحمل کند از دو دنده هرزگرد استفاده می شود که البته برای خودروهای سنگین معمولا از ۴ دنده هرزگرد استفاده می کنند.
عملکرد دیفرانسیل در زمان حرکت مستقیم خودرو
دنده هرزگرد در زمان حرکت مستقیم خودرو همزمان با کرانویل می چرخد که تاثیر مستقیمی از پینیون می گیرد و در زمان چرخیدن خود، دنده های مجاور خود و دنده های سرپلوس را هم می چرخاند و باعث می شود که سرعت برابری برای آنها در نظر گرفته شود. لازم به ذکر است که در مسیر مستقیم خودرو دنده هرزگرد دیگر حول محور خود نمی چرخد و زمانی که با میله های کناری برخورد می کند شکل همین برخورد به صورت مستقیم است و باعث دو برابر شدن سرعت چرخ ها می شود.
