در مطالب قبلی از مقالات فنی خودرویی سایت خبرگزاری ۲۲ شرقی به معرفی پمپ بنزین اشاره شد، در این مبحث به بررسی انواع پمپ بنزین در خودرو  و مدل های مختلف پمپ بنزین در خودرو خواهیم پرداخت که رایج ترین مدل های به کار رفته در انواع خودروها را ذکر میکنیم… چنانچه هنوز در مدل عمکلرد پمپ بنزین در خودرو، اجزای تشکیل دهنده، نشانه های خرابی و نحوه عیب یابی آن را آگاه نیستید می توانید از طریق لینک های قرار داده شده اقدام کنید…

انواع پمپ بنزین در خودرو

سوخت رسانی در خودرو یکی از اساسی ترین و اصلی ترین موردی است که باعث حرکت خودرو شده و در نبود سوخت، خودرو قادر به حرکت نمی باشد. بنزین در محوطه ای به نام باک قرار میگیرد که پمپ بنزین وظیفه دارد بنزین را به سمت موتور هدایت کرده تا باعث حرکت آن شود.

پمپ بنزین در اصل با ایجاد فشار در جریان سوخت رسانی، فیلتر کردن مایع سوخت یا همان بنزین و رساندن سوخت به موتور کار خود را انجام می دهد و اگر فشار لازم برای رساندن سوخت به موتور وجود نداشته باشد و عملیات ارسال توسط سیلندرها به خوبی انجام نشود، به معنای خرابی پمپ بنزین است. ممکن است محل قرارگیری هر پمپ بنزین در هر مدل خودرویی متفاوت باشد و فشاری که قرار است پمپ بنزین به موتور وارد کند بین ۴ الی ۶ بار می باشد.

سنسور سطح سوخت (بنزین)

مدل های مختلف پمپ بنزین در خودرو

پمپ بنزین در اصل یک سیستم چندکاره است و همانطور که در بالا توضیح داده شد چندین وظیفه را همزمان با هم بر عهده دارد. احتمال اینکه در برخی مدل خودروها از دو پمپ بنزین استفاده شود بالاست، یکی از این پمپ ها جهت ارسال سوخت، دیگری برای ایجاد فشار و فیلتر کردن به کار گرفته می شود. گاهی نیز سنسور سطح بنزین با برخی از انواع پمپ که در داخل باک قرار دارند و مجموعا درون یک پکیج قرار میگیرند که البته باید در نظر داشته باشید در صورت خرابی هزینه تعمیرات نیز اضافه می شود.

اساس کار پمپ های بنزین در خودرو به دو شکل کلی است که عبارتند از:

•  پمپ میکانیکی
• پمپ الکتریکی

این دو مدل پمپ در دو مدل تفاوت عمده ای دارند که از مدل میکانیکی برای خودروهای کاربراتوری استفاده می شود و از مدل های برقی یا الکتریکی در خودروهای انژکتوری نصب می شود. این دو مدل را نمی توان در مدل خودرو انژکتوری یا کاربراتوری جابه جا کرد و نصب نمود چرا که هریک بسته به نوع خودرو متفاوت عمل میکنند. لازم است بدانید که از مدل های پمپ میکانیکی بسیار کمتر استفاده می شود و میتوان گفت تقریبا دیگر کاربردی ندارند.

۱٫پمپ بنزین میکانیکی 

محل قرارگیری پمپ بنزین میکانیکی بر روی بلوک سیلندر قرار دارد و بنزین با فشار لازم به کاربراتور می رسد، در یک مجموعه میکانیکی فرآیند مکش و منتقل کردن سوخت انجام می شود. در نگاه اول ممکن است این پکیج ساده به نظر برسد اما پیچیدگی های بسیار زیادی دارد که قطعات کوچک بسیاری درون آن قرار گرفته است که شامل قطعات زیر است:

• فنر انگشتی این قطعه وظیفه دارد نیروی مورد نیاز را به فنر دیافراگم برساند.
• فنر دیافراگم وظیفه دارد نیروی دریافت شده از انگشتی را به دیافراگم برساند.
• دیافراگم، بر روی فنرها قرار دارد و در زیر سوپاپ ها ایجاد فشار در روغن را عهده دار است.
• باز و بسته کردن شیر ورودی مسیر ورود سوخت به عهده سوپاپ ورودی می باشد.
• همچنین باز و بسته کردن مسیر انتقال سوخت به همراه فشار بر عهده سوپاپ خروجی است.
• مقدار نیروی حرکت از میل سوپاپ با کمک لنگ گرداننده را یک قطعه به نام شیطانک انجام می دهد که عملیات ورود خروج در قسمت زیر دیافراگم را هم بر عهده دارد.
• زمانی که بنزین در مسیر ورود و خروج قرار دارد از یک محفظه بنزین نیز استفاده می شود.

شیطانک کافیست یکبار حرکت داشته باشد، سوپاپ ورودی باز و دیافراگم بنزین به داخل محفظه، بنزین را می کشد و با کمک همان سوپاپ های ورودی و خروجی بنزین به سمت کاربراتور ارسال می شود. به عبارتی دیگر برای درک بیشتر این مفهوم، در زمان عملیات مکش، با حرکت گردشی میل سوپاپ، لنگ گرداننده پمپ سوخت که یک قطعه دایره ای شکل بر روی میل سوپاپ می باشد به حرکت در می آید و با برخورد شیطانک با این قطعه، نیروی به فنر انگشتی وارد می کند.

دیافراگم نیز به فنر و شیطانک وصل است و مکشی که رخ داده است در بخش بالایی محوطه دیافراگم، سبب این می شود که سوپاپ های خروجی بسته و سوپاپ های ورودی باز شوند. همین کار یک خلاء ایجاد می کند که ممکن است اتاقک فشار هم باشد و از فیلتر سوخت که در مسیر قرار دارد نیز بگذرد، در حین عملیات ارسال سوخت، شیطانک با حرکت لنگ گرداننده رها شده و دیافراگم تحت تاثیر فنر دیافراگم بالا می رود. بنزین موجود در اتاقک فشار که پخش شده است همراه با فشار به سوپاپ خروجی حرکت می کند و مسیر کاربراتور را پیش میگیرد که در این لحظه، سوپاپ ورودی بسته می شود. امیدواریم که مطالب به درستی بیان و قابل فهم باشد، در ادامه به بررسی انواع مدل پمپ های میکانیکی می پردازیم…

۱-۱ نوع دینامیکی مدل پمپ های بنزین میکانیکی

در این مدل مدل فرم محفظه سوخت تفاوت دارد و ایجاد فشار در بنزین براساس تراکم تشکیل شده است و از آن بیشترین تاثیر خود را میگیرد تا اینکه دیافراگم بخواهد فعالیت داشته باشد! اما در دیگر ساختارها و اجزای تشکیل دهنده تفاوت زیادی وجود ندارد.

۱-۲ مدل مرکب از پمپ بنزین میکانیکی

پمپ بنزین هایی که از نوع مرکب هستند بیشتر در خودروهایی با سیستم خلاء هستند (سیستم خلاء برای برف پاک کن هایی خلائی و شیشه شورها مورد استفاده قرار میگیرد) به کار گرتفه می شود و یک تفاوت اساسی با نوع میکانیکی در این است که دو دیافراگم در این مدل وجود دارد؛ یک دیافراگم برای پمپ سوخت و دیگری برای برف پاک کن ها…

در این مدل، شیطانک و دو دیافراگم در حال حرکت هستند، سوپاپ ورودی دیافراگم خلائی پمپ های مرکب به برف پاک کن متصل شده و سوپاپ خروجی آن با منیفولد گاز ارتباط دارد. بخش ذکر شده فقط در زمان فعالیت برف پاک کن ها و شیشه شورها فعال می شود. محل قرارگیری این پمپ ها بر روی بلوک سیلندر است و عملیات قسمت سوخت با مدل های میکانیکی تفاوت چندانی ندارد.

نشانه های خرابی پمپ بنزین در خودرو + عیب یابی

رایج ترین مشکلات پمپ بنزین های میکانیکی

• وضعیت استپ کردن پمپ
• قفل گازی پمپ بنزین

۲٫ پمپ‌ بنزین الکتریکی

قبل از ظهور این مدل بسیار احساس نیاز وجود داشت به مدل پمپی که بتواند عملیات ارسال سوخت را با فشار بیشتری انجام دهد و همین موضوع باعث شد که مدل پمپ بنزین الکتریکی به روی کار بیاید، مخصوصا در مدل خودروهای انژکتوری که نیاز به فشار بیشتر برای سوخت به شدت احساس می شد و این از عهده مدل پمپ های بنزین میکانیکی خارج بود.

این پمپ ها نیروی الکتریکی مورد نیاز خود را از باتری میگیرند ساختاز تشکیل دهنده آن عبارتند از:

• فیلتر سوخت
• فنر
• رگولاتور فشار
• صفحه تکیه‌گاه پمپ
• شلنگ لوله خروجی
• شلنگ لوله برگشت
• لوله برگشت سوخت
• لوله خروجی سوخت
• لوله برگشت سوخت از رگلاتور
• سوکت اتصالی جریان برق پمپ
• گیج سوخت
•  مخزن بنزین (فانوسی)
• مگنت 

این مدل نیز به دو دسته اساسی تقسیم می شود که در برخی عملیات با یکدیگر متفاوت هستند.

۲-۱ پمپ‌های الکتریکی مکشی

با توجه به اجزای تشکیل دهنده یک مخزن در این مدل قرار دارد که به آن مخزن بنزین یا فانوسی گفته می شود که میله های مرکز فنر به آنها متصل هستند، نیروی فنر در زمانیکه خاموش باشد در حالتی قرار دارد که مخزن فشرده است و در زمان استارت خوردن خودرو و جریان برقی از باتری به پمپ بنزین نیز راه پیدا میکند.

در این زمان سیم پیچ نیرویی به دست می آورد و این نیرو را به مگنت هایی که در داخل فنر قرار دارند انتقال می دهد و فنرها به سمت پایین باز می شوند که مخزن هم در این لحظه باز شده و بنزین را به داخل خود میکشد. زمانی که عملیات پمپ کردن یا ارسال فانوسی به پایین نقطه خود برسد، مگنت ها از سیم پیچ جدا می شوند و بعد انرژی مغناطیسی هم از بین می رود بعد از آن فنرها هم انرژی خود را از دست می دهند و به شکل اولیه خود برمیگردند.

۲-۲ پمپ‌ بنزین الکتریکی از نوع فشاری

نام دیگر این پمپ ها، پمپ های توربینی نیز می باشد که یکی از بهترین مدل ها نیز به شمار می رود. این مدل در درون باک بنزین شناور بوده و بنزین را با یک فشار ثابت به انژکتور ارسال میکند، پمپ های توربینی همانند پمپ های مکشی با استارت خودرو عملیات خود را شروع میکنند، به این ترتیب که سوخت از راه لوله های ورودی به درون پمپ کشیده شده و از فیلتر نیز عبور می کند، سپس بنزین به وسیله موتور الکتریکی به داخل پمپ وارد می شود و با عبور کردن از اطراف سیم پیچ ها و موتور الکتریکی، پمپ خنک شده و به سمت موتور ارسال می شود.

بخشی از موتور برقی را که توربین در برگرفته است و در انتهای پمپ قرار دارد، یک عملیات مکش منظم را برای سوخت ایجاد می کند و از آنجاییکه شلنگ های ورودی و خروجی در این سیستم حالت خلا دارند، مکش منظم با قطر کم شلنگ های خروجی هماهنگ شده و جریان فشار بالا برای موتور و انژکتور را فراهم میکند.

در انتهای مطلب انواع پمپ بنزین در خودرو لازم است ذکر شود که حتی مدل پمپ هایی وجود دارند که در زمان وجود بار بیشتر بر روی موتور قادر هستند با دور بیشتری کار کنند تا نیاز سوخت خودرو برطرف شده وکمبودی احساس نشود. واحد کنترل خودرو یا همان ECU بعد از اینکه خودرو خاموش می شود جریان برق پمپ را هم قطع می کند و برای این زمان ها در داخل پمپ های فشاری یا توربینی یک سوپاپ یک طرف قرار دارد تا از برگشت سوخت به داخل باک جلوگیری کند تا در زمان روشن شدن خودرو عملیات سریع تر انجام شود.