همانند دیگر قطعات مهم خودرو، استپر موتور در خودرو نیز یک قطعه ای کوچک اما پر اهمیت در خودرو می باشد و از جمله وظایف استپ موتور این است که دور موتور را در صورتی که درجا کار می کند، بر حسب نیاز افزایش یا کاهش می دهد. در ادامه مطلب فنی خودرو از سایت ۲۲ شرقی به عناوین مختلفی از جمله: علائم خرابی استپر موتور چیست، دیگر وظایف استپر موتور و نحوه تمیزکردن آن پرداخته می شود.
استپر موتور چیست؟
در ابتدا لازم است بدانید که محل قرار گیری استپر موتور در خودرو بر روی دریچه گاز است و تا زمانی که پدال گاز از سوی راننده فشار داده نشود، این قطعه وظیفه دارد میزان هوای ورودی به دریچه گاز و همینطور روشن نگه داشتن ماشین را انجام دهد. این قطعه به همراه سنسور دریچه گاز و با دریافت و ارسال داده به ECU از خاموش شدن خودرو در دورهای پایین جلوگیری می کند.
این قطعه به دلیل اینکه در معرض هوا قرار دارد، آلودگی و ذرات معلق را به خود جذب می کند و باعث می شود که کثیف شدن آن زود اتفاق بیفتد! به دنبال آن، آلودگی استپر عملکرد آن را با مشکل مواجه میک ند و برای تمیز نگه ماندن آن باید مرتبا این قطعه مورد بررسی قرار بگیرد.
اجزای تشکیل دهنده استپر موتور
هز قطعه هر چند کوچک که در خودرو به کار می رود داری ساختار کوچتکری است که باعث شده، این قطعه عملکرد خود را به درستی انجام دهد، اجزای مختلف استپر موتور عبارتند از:
- فنر نگه دارنده
- بوش جداکننده
- شفت استپر
- شفت کلاهک
- موتور الکتریکی
نحوه عملکرد استپر موتور در خودرو به چه صورت است؟
براساس مطالب گفته شده در ابتدای متن، کنترل شدن این قطعه نیز بر عهده کامپیوتر خودرو یا همان ECU است و مسئولیت آن کنترل کردن مقدار ورودی هوا است که توسط ۴ ترانزیستور انجام می شود.
واحد کنترل یا همان ایی سی یو، دمای موتور و دیگر شرایط برقرار بر خودرو را دریافت میکند و دستورات لازم را به این ترانزیستورها می فرستند که در نهایت، دریچه استپر باز و بسته شده و این عملیات باز و بسته شدن به این صورت است که با بالا رفتن دما، دریچه موتور باز شده و بعد از آن دمای موتور کاهش پیدا کرد، مجددا دریچه بسته می شود. قبلا گفته شد که اگر پدال گاز نیز فشار داده نشود، دریچه باز می شود چرا که موتور نیاز به هوا دارد تا هوای درون محوطه خود را تامین کند.
مهمترین وظایف استپر موتور کدام موارد است؟
- تنظیم کردن دور موتور
- ایجاد حالت ساسات در زمان سرد بودن موتور
- کمک به تنظیم سوخت خودرو
- جلوگیری از بسته شدن مسیر ورودی هوا
زمانی که موتور خودرو سرد است، این قطعه وظیفه دارد حالت ساسات را ایجاد کند به این منطور که، با تنظیم کردن سوزن، خودرو در این شرایط به محض اولین استارت روشن می شود. علاوه براین، دور موتور زمانی که قصد دارد بار اضافی را از موتور بگیرد، تنظیم می کند، به عنوان نمونه: زمانی که در تابستان کولر خودرو روشن می شود، به این معناست که شما بار اضافی به موتور خودرو می دهید و به دنبال آن دور موتور هم افزایش پیدا می کند که بتواند از عهده این بار اضافی برآید، در این بین انجام این کار به عهده استپر موتور است.
در موارد گفته ذکر شد که از دیگر وظایف استپر موتور، تنظیم کردن سوخت و هوا در دورهای پایین خودرو است و در مفهومی دقیق تر یعنی خودرو در دروهای پایین اغلب بین ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ دور بر دقیقه دارد و وقتی که خودرو در حال پارک است، موتور خودرو به شکل درجا و نرمال کار کرده و تنظیم سوخت و هوای ورودی به وسیله استپر انجام می شود.
تنظیم کردن سرعت خودرو نیز در زمان تعویض دنده به عهده استپر موتور می باشد و به عنوان مثال: زمانی که راننده برای تعویض کردن دنده پای خود را از روی پدال گاز بر می دارد، استپر مانع از بسته شدن سریع مسیر هوا می شود و سرعت را تنظیم می کند. البته این موتور در زمان هایی که راننده پای خود را سریعا از پدال ترمز بر می دارد نیز اتفاق می افتد.
علائم خرابی استپر موتور چیست؟
- خودرو به صورت درجا سرعت کمی دارد و حالت ساسات آن به خوبی کار نمی کند.
- زمانی که موتور خودرو گرم است دور موتور تا ۲۰۰۰ دور در دقیقه نیز می رسد.
- کار کردن موتور به صورت درجا، با لرزش مشاهده شود.
- زمانی که پدال گاز یکباره یا در زمان تعویض دنده رها شود، خودرو خاموش می شود.
- در مواقعی که کولر روشن است، دور موتور کاهش پیدا می کند.
- بعد از روشن شدن موتور، خودرو بدون دلیل گاز می دهد.
- ثابت نماندن دور موتور در دورهای آرام
تمامی علائم گفته شده به وسیله چراغ چک خودرو به راننده گزارش داده می شود تا بتواند در اسرع وقت به تعمیرکار یا میکانیک مراجعه کند.
نحوه تمیز کردن استپر موتور در خودرو
این قطعه زمانی که کثیف باشد، عملکرد خود را به درستی انجام نمی دهد و معمولا اکثر موارد گفته شده در قسمت قبل به دلیل کثیفی آن اتفاق می افتد. برای تمیز کردن استپر موتور ابتدا باید خودرو خاموش شود و موتور آن تا اندازه مورد نظر خنک شده باشد، سپس (البته اگر در این مورد از دانش و مهارت کافی برخوردار هستید می توانید اقدام کنید در غیر این صورت حتی برای تمیز کردن نیز باید به میکانیکی مراجعه کنید.) محل دقیق استپر موتور شناسایی شود، بعد پیچ های آن باز شده و تمامی اتصالات مربوطه جدا گردد.
این قطعه باید به دقت شسته شده و برای اینکار می توان از اسپری انژکتور و یا گازوئیل کمک گرفت. برای خشک کردن آن هم می توان از هوای فشرده کمک بگیرید.
دریچه استپر را قبل از نصب مجدد چک کرده و مطمئن شوید که به راحتی باز و بسته می شود. قطعه را مجددا در سر جای خود قرار داده و اتصالات را طبق اجرای اولیه متصل کنید. مطمئن شوید که اتصالات را به خوبی نصب کرده اید، اکنون دور موتور را بر روی یک قرار داده و بعد از گذشت مدت زمانی رانندگی کنید. اگر بعد از چندین روز هر یک از نشانه های خرابی استپر موتور در خودرو را مشاهده نکردید، پس علت کثیفی استپر موتور بوده است در غیر این صورت اگر باز هم نشانه هایی مشاهده شد، برای بررسی و تست دقیق تر باید به تعمیرگاه مراجعه کنید.
