ورود خودروهای ب ام و، سئات، اشکودا، فولکس واگن و فیات به ایران
هفته گذشته اولین محموله وارداتی در بورس دریافت شد و طبق اعلام وزارت صمت تا دو هفته آینده فروش آنها انجام خواهد شد و قرار بر این است که ورود خودروهای ب ام و، سئات، اشکودا، فولکس واگن و فیات به ایران وارد شوند. اما همچنان ابهامات زیادی در این صنعت وجود دارد که تا ورود خارجی های نسبتا جذاب به بازار حل نخواهد شد. بخشی از این ابهامات و سوالات را عبدالله توکلی لاهیجانی، مدیرکل دفتر صنایع خودروی وزارت صمت در میان گذاشت.
به غیر از خودروهای چانگان و کیا که با اعلام فهرست آنها نهایی شد، چه خودروهایی و از کدام کشورها وارد شده است؟ آیا واردات آنها قطعی است؟
اطلاع از جزئیات محصولات وارداتی بر عهده شرکت های داخلی است، اما به طور کلی می توان گفت که محصولات اروپایی، کره، ژاپن و چین همگی جزو محصولات وارداتی هستند.
از فیات به‌عنوان نخستین اروپایی بازار خودرو نام برده شده، کدام برند و کدام کشور اروپایی دیگر هست که به‌طور قطع از بازار ایران سهم خواهد داشت؟
محصولاتی مانند سئات، ب ام و و محصولات به صرفه فولکس واگن و اشکودا علاوه بر فیات در فرآیند واردات هستند و بعد از طی کردن مراحل خدمات پس از فروش و دیگر موارد لازم واردات محصولات انجام خواهد شد.
در هفته گذشته ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودرو وارد بازار شد اما گفته شد تنها ۱۰۰ دستگاه وارد شده است، چرا اختلاف تعداد اعلام شده برای ثبت سفارش با تعداد واردات وجود دارد؟
فرآیند واردات به این صورت است که واردکننده با نشان دادن محصول یا محصولاتی که بر اساس آن مجوز سازمان های استاندارد و محیط زیست را گرفته است، در عین حال محصول مورد نظر را از خارج وارد می کند. بنابراین در این مرحله حجم ثبت نام نشان می دهد که واردکنندگان آماده عرضه این تعداد خودرو به بازار هستند. دلیل کم بودن تعداد خودروهای وارداتی به کشور در محموله اول این است که این خودروها تنها در فاز اول برای تست بازار وارد می شوند و در نمایشگاه ها و کلینیک های ویژه برای رعایت شرایط زیست محیطی عرضه می شوند و تمامی خودروهای خریداری شده در فاز دوم وارد کشور خواهند شد. با توجه به تفاوت تعداد ثبت نام و تعداد خودروهای وارداتی به کشور در دسته اول، می توان گفت که مغایرتی ندارند.
آیا درصد مشخصی از کل واردات به خودروهای اقتصادی اختصاص دارد؟ اساساً چه سازوکارها و مشوق هایی برای ترغیب کردن واردکنندگان به واردات محصولات زیر ۱۰ هزار دلار وجود دارد؟
همانطور که می دانید در مصوبه هیأت وزیران سقف ۲۰ هزار دلار برای واردات خودرو پیشنهاد شده است، بنابراین واردات خودروهای لوکسی که در سال های اخیر شاهد آن بوده ایم عملا غیرممکن است. اما اینکه چه تعداد خودروی ارزان قیمت و به اصطلاح اقتصادی وارد کشور می شود با مکانیسم تعرفه و میزان اسقاط مشخص می شود. این دو عامل به ویژه تعرفه به گونه ای تعریف شده است که بازار خودرو کشور به سمت رقابتی شدن حرکت کند و انگیزه واردکننده را افزایش دهد.
هفته گذشته تعرفه ۱۰ درصدی برای خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار اعلام کردید اما از طرفی چانگان ۹ هزار دلاری ۲۵ درصد اعلام شد. این اختلاف را چگونه توضیح می دهید؟ اساساً مبنای تعرفه گذاری چیست؟
اگر دقت کرده باشید برای خودروهای با حجم موتور ۱۰۰۰ سی سی و یا خودروهای کم مصرف ۱۰ درصد اعلام شد که این سود منتسب بر اساس حجم موتور و با توجه به آنچه در این زمینه در سال های اخیر وجود داشته است تعیین می شود و متناسب با افزایش حجم موتور و البته با میزان مصرف سوخت افزایش می یابد.
به ما می گویند قیمت برخی از خودروهایی که هفته گذشته وارد بورس شده اند، مثلاً کیا سراتو، بیش از ۲۰ هزار دلار است. چرا حدود قوانین رعایت نمی شود؟
امکان سفارش خودروهای بیش از ۲۰۰۰۰ دلار وجود ندارد. تمامی خودروهای وارداتی با این قیمت خریداری شدند. از سوی دیگر، خرید خودرو در بورس با ارز ریالی انجام می شود و قیمت توسط تولیدکنندگان و خریداران پیگیری می شود.
پیش بینی سقف واردات سال آینده در بودجه چقدر است؟
برای سال ۱۴۰۱ قرار بر این است که سقف یک میلیارد یورویی در مصوبه هیات وزیران ذکر شود که البته هنوز به طور نهایی برای سال ۱۴۰۲ قطعی نشده است و ضمن اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید دارد تا با واردات خودرو، بازار خودرو بتواند به سمت رقابتی شدن پیش برود و خودرو را از حالتی که به عنوان یک کالای سرمایه ای دیده می شود، خارج کند.
در گذشته توقف یا ادامه فروش خودرو در بورس مشکل ساز بود. آیا خودرو در نهایت به قیمت کالا فروخته می شود؟ و اگر چنین است، طبق مقررات قانونی، آیا این ممنوعیت شامل واردات نیز می شود؟
در خصوص خودروهای وارداتی نیز سازوکار مشخصی برای فروش خودرو در بورس در قوانین واردات پیش بینی شده و به مشکلات فروش خودروهای داخلی در بورس پرداخته شده است. بنابراین عرضه خودروهای وارداتی همچنان در بورس کالا انجام می شود و در حال حاضر بسیاری از واردکنندگان برای پذیرش این خودروها در بازار اما برای خودروهای تولید شده در مکانیزم مشترک با هماهنگی شورای رقابت در نظر گرفته می شود.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: نظر شهردار تهران را در مورد واردات خودرو بدانید….
یکی از انتقادهایی که به نحوه فروش خودرو در بورس اشاره می کند، افزایش قیمت به علت روش مزایده ای و حراج با هدف کشف قیمت است که این مشکل را برای خودروهای وارداتی نیز پررنگ تر می کند و در این باره چه اقداماتی انجام شده است؟
ضمناً در حوزه واردات نیز از ابتدای راه اندازی مکانیزم مبادلات بورسی پیش بینی می شد که هیچکس نتواند پولی به جیب بزند، زیرا قیمت گذاری در این چارچوب شفاف است. واردکننده ۱۵ درصد سود عادلانه خود را می گیرد و قیمت پایه خودرو مشخص می شود و مابقی به خزانه می رود و انگیزه ای برای افزایش قیمت وجود ندارد.
پس از این قیمت خودروهای تولید داخل چقدر خواهد بود؟ آیا بازگشت شورای رقابت به معنای بازگشت قیمت های دستوری است؟
در حوزه تولید داخلی، وزارت صمتت در تلاش است تا به سازوکاری مشترک با رقابت برای تعیین قیمت خودروهای داخلی دست یابد، اما نکته حائز اهمیت این است که عملکرد این شورای رقابت نسبت به دوره های قبل متفاوت است. مانند گذشته نباید قیمت تعیین شده و سرکوب قیمت در دستور کار است. سیستم قیمت خودرو عیب یابی شده و به دنبال راه حلی هستیم که به تولید لطمه نزند و تفاوت زیادی بین قیمت کارخانه و بازار ایجاد نکند.
شما چه ارزیابی از تاثیر واردات بر بازار و قیمت خودرو دارید؟
با توجه به افزایش تولید و روند منظم عرضه خودرو به بازار و همچنین عرضه خودروهای وارداتی، پیش بینی می شود در پایان سال کاهش قیمت در بازار خودرو وجود داشته باشد، بنابراین، خودرو را نمی توان محصول مناسبی برای سرمایه گذاری دانست. آیا می دانید سطح تولید خودروسازان داخلی تا هفته گذشته از کل تولید سال گذشته فراتر رفت و رکورد تولید ماهیانه خودرو در آذرماه پس از ۵ سال شکسته شد، بنابراین امسال قطعا پس از ۵ سال متوالی با احیا و تثبیت جریان تولید مواجه هستیم.
آیا موافق این هستید که قیمت برخی خودروهای موجود براساس محدودیت سقف قیمت تعیین شده در آیین نامه افزایش پیدا کند؟
معمولا آشوب بازار خودرو و فضاسازی های رسانه ای با هدف افزایش قیمت خودرو از سمت افرادی است که نفعی در این فضا دارند و با شبه بازارهایی که در این زمینه به وجود می آورند، تلاش می کنند تا تهدیدهایی که از سمت بالا بردن تولید و یا واردات را به سمت سودهای بالای خودشان می آید را خنثی کنند. اما گویا وزارت صنعت، معدن و تجارت تعهدی دارد تا بازار خودرو را به سمتی رقابتی شدن پیش ببرد و هم اینکه افزایش تولید و هم رقابتی سازی بازار خودرو از سمت واردات در ماه های بعدی با شدت بیشتری روبه رو خواهد شد.
آیا امیدی به ورود خودروهایی با آلایندگی کمتر وجود دارد؟
برای اولین بار در تاریخ واردات خودرو رویه های خاصی برای واردات خودروهای فرسوده در نظر گرفته شده است که از جمله آن می توان به مالیات بر واردات خودروهای کم مصرف با موتور ۱۰۰۰ سی سی مانند کیا پیکانتو ۱۰ درصد اشاره کرد. قبل از آن تعرفه این خودروها ۵۵ درصد بوده است. برای خودروهای برقی و هیبریدی، اقداماتی انجام شده است تا اطمینان حاصل شود که این خودروها با هزینه ای معقول و به شکل اقساطی به دست مشتریان می رسند.
با توجه به عدم تطابق خودروهای وارداتی با نوع سوخت موجود در کشور، آیا در مورد این موضوع پیش بینی های لازم انجام شده است؟
اما تمامی این انتقادهایی که می شود، به این سمت است که منافع گروه خاصی در خطر است و به نظر می رسد که افرادی که انتقاد می کنند به اصطلاح از واردات عقب مانده اند و یا این طور است که نتوانسته اند همپای واردکنندگان به واردات خودرو اقدام کنند.
آیا امکان تایید ممنوعیت واردات از فرانسه وجود دارد؟
خودروسازان فرانسوی در پاسخ به تعهداتی که در مقاطع مختلف داده اند و خودروسازان بزرگ داخلی نیز بسیار جانبدارانه عمل کرده اند زیرا شرکای استراتژیک آنها از این فلج شدن آسیب های زیادی دیده اند، بنابراین همه چیز به نحوه جبران این زیان ها و ارائه برنامه مشخص برای آن بستگی دارد.
