نوسانات بی پایان قیمت خودرو
نوسانات تصمیم گیری در صنعت خودرو بی پایان به نظر می رسد، از تنوع تصمیمات اتخاذ شده و ناکارآمدی برنامه ریزی های دولتی مانند واردات تا تلاش های بی پایان دولت برای تعیین قیمت ها که همگی حکایت از انحصار این صنعت دارند. در بازار و حضور یک مافیای قوی که به هیچ راه حلی دست نمی یابد کارشناسان معتقدند با توجه به عدم تعادل عرضه تولید به تقاضای خودرو و محقق نشدن بسیاری از برنامه های اعلام شده مانند واردات خودرو، بعید است که این صنعت راه حلی در بازار پیدا کند.
فیروز نادری در این باره گفت: نوسانات تصمیم گیری در عرضه خودرو به علت انحصار با قدرت بالا در صنعت خودرو ادامه دارد و این در صورتی است که سیاست ها و برنامه ریزی های صورت گرفته تا به اکنون هیچ یک در جهت اهداف مصرف کننده نبوده و اجرا شدن طرح قرعه کشی خودرو به علت اینکه بسیاری از مردم واجد شرایط می توانستند خودرو داشته باشند و با طرح قرعه کشی موفق به دریافت خودرو نشده اند، به نظر می رسد که قانون مند و عادلانه نبوده است.
ورود خودرو به بورس یکی از مواردی بود که با حاشیه های زیادی همراه بود حتی مشاهده شده بود که قیمت خودرو بسیار بیشتر از بورس عرضه می شود و این موضوع به علت بازار سیاهی است که حوزه خودرو را در برگرفته است و باز هم خودرو به قیمت مناسب و واقعی به مردم عرضه نمی شود، در اصل برای قیمت خودروها برخورد جدی مشاهده نشده است.
موضوع لاینحل واردات خودرو
نادری درباره تاثیر واردات خودرو بر تعادل قیمت و توزیع خودرو در بازار گفت: با وجود اختلافات فراوان، نه خودرویی به کشور وارد شده و نه به بازار عرضه شده است. لذا، بررسی اینکه تاثیر خودروهای وارداتی چقدر بر بازار مثبت بوده، یک استراتژی اشتباه به نظر می رسد، چرا که این مافیای پشت پرده خودرو بسیار قوی عمل می کند که تصمیمات سایرنهادها بر روی آنها تاثیری ندارد.
وی گفت: همه کشورهای توسعه یافته واردات هدفمند را به عنوان امری مثبت پذیرفته اند، اما باید دید این سیاست چگونه اجرا می شود. در حال حاضر واردات خودرو مشخص نیست و مشخص نیست چه شرکت هایی از کجا و با چه ظرفیتی خودرو وارد می کنند.
همچنین در ادامه نادری توضیح می دهد که:
با این تورم موجود در قیمت موارد اولیه خودروسازان این تفکر را دارند که با تولید بیشتر به ضرر بیشتری نیز می رسند و تمایلی برای افزایش تولید ندارند، اکنون در چنین شرایطی برای جبران کردن تقاضای بازار خودرو واردات را تولید کنند که با حمایت از تولید داخلی و حذف قیمت گذاری دستوری می توانند کسری تقاضای بازار را جبران کنند، این کارشناس حوزه خودرو گفت: برای پیشنهاد یک راهکار مناسب می توان گفت که با توجه به شرابط فعلی راه حل مناسبی نداریم به این خاطر که تولید از عرضه بسیار عقب مانده و هیچ دستاورد مفیدی نمی تواند این سیاست را تغییر دهد.
نمایش جدید با واردات خودروهای دست دوم
بر اساس این گزارش، در صورت تصویب در صحن علنی مجلس، واردات خودروهای کارکرده از سال آینده آغاز می شود که تاثیر سریعی بر بازار خودرو، قیمت و کیفیت خودروهای داخلی و خارجی خواهد داشت. اعضای کمیسیون صنایع و معادن با بررسی پیشنهادات نمایندگان در خصوص بودجه سال ۱۴۰۲ با واردات خودروهای کارکرده با عمر کمتر از ۵ سال موافقت کردند و فعالان بازار با آغوش باز پذیرفتند که این طرح را می پسندند و پیش بینی کرد در صورت اجرای این طرح اتفاقات خوبی در بازار خودرو رخ دهد. از سوی دیگر گفته شد وزارت صمت با این طرح موافق است و در صورت تصویب نهایی، این آمادگی وجود دارد که با ارائه خدمات پس از فروش، واردات خودروهای کارکرده آغاز شود.
در طول سال‌ها، بسیاری از کشورها، حتی کشورهایی که صنعت خودروسازی داخلی خود را دارند، خودروهای دست دوم را برای بهبود رفاه عمومی، مدیریت بازار، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت محیط وارد می‌کنند.
در طول سال‌ها، بسیاری از کشورها، حتی کشورهایی که صنعت خودروسازی داخلی خود را دارند، خودروهای دست دوم را برای بهبود رفاه عمومی، مدیریت بازار، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت محیط وارد می‌کنند.
بنابراین این امر در مورد ایران نیز قابل اجراست. روح‌الله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنعت و معدن مجلس معتقد است: خودروهای کارکرده پیش‌تولید هستند، روند واردات کوتاه‌تر از خودروهای نو است و قیمت خودروها نیز کمتر از خودروهای نو است.
بنابراین، تعداد خودروهای وارداتی رو به افزایش است و با توجه به شرایط و محدودیت های کشور، به نظر می رسد بهترین راه حل برای غلبه بر عدم تعادل فروش و تقاضا برای خودروهای وارداتی با بالاترین کیفیت دست دوم باشد.
عدم تعادل بین عرضه و تقاضا
حسین رنجبر، یکی از فعالان بازار خودرو، یکی از چالش های اساسی بازار خودرو را عدم تناسب عرضه و تقاضا می داند. اگر خودروهای کارکرده نیز همراه با افزایش تولید خودروهای داخلی و واردات خودروهای صفر کیلومتر وارد کشور شوند، نوسانات قیمت خودرو به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
او در ادامه گفت: تولید خودرو از سال ۹۷ کاهش پیدا کرد و نابرابری عرضه و تقاضا را شاهد بودیم که قیمت روزانه خودرو را هم افزایش داد، این در صورتی است که بارها از دولت در آن زمان خواسته شد که نسبت به واردات خودروهای کارکرده اقدام کنند اما به این موضوع توجهی نشان داده نشد.
این کارشناس بازار خودرو خاطرنشان می کند: اگر خودروهای کارکرده که نیاز به پول کمتری دارند وارد کشور نمی شد، بازار خودروهای داخلی و خارجی ضربه نمی خورد و آسیب نمی دید و مهم ترین نکته رعایت استانداردهاست چراکه خودروسازان خودروهای داخلی مجبور بودند برای حفظ کیفیت تلاش کنند، چون رقابت سختی در بازار دارند.
آیا وارد کردن خودروهای کارکرده می تواند یک مزیت محسوب شود؟
رنجبر گفت: واردات خودروهای کاکرده در کشور مزیت ها و ویژگی های بسیاری دارد و امیدواریم این پیشنهاد در صحن علنی مجلس به تصویب برسد. از مزایای این رویداد می توان به کنترل قیمت خودرو در بازار، تنوع بخشیدن به عرضه خودرو، جلب رضایت مردم و ایجاد رقابت بین خودروسازان اشاره کرد.
سجاد امیری یکی از کارشناسان صنعت خودرو درباره واردات خودروهای کارکرده و احتمال اجرا شدن آن گفت: کمیسیون صنایع و معادن مجلس در لایحه بودجه ۱۴۰۲ پیشنهاد واردات خودروهای کارکرده را داده و این موضوع تا زمانیکه در صحن علنی مجلس به تصویب نرسد، اجرا شدن آن را ضعیف می دانیم.
