خبرهای مالیات گیری از خودروها این روزها بازتاب زیادی داشته است و برخی این عقیده را دارند که گرفتن مالیات از خودروهای با ارزش بیشتر از یک میلیارد تومان یک عامل مهم در کسادی بازار است و طبق تعرفه اعلام شده افرادی که خودروهای ۱٫۵ میلیاردی دارند در سال تنها باید ۵ میلیارد تومان پرداخت کنند و مالکان خودروها با ارزش ۴٫۸ میلیارد تومانی در سال ۹ میلیون تومان مالیات خواهند داد که البته برای دارندگان چنین خودروهایی این رقم ها مبالغ سنگینی نمی باشد.
در ۵ اسفند ماه جاری در جلسه ای با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بخش درآمدی لایحه بودجه ۱۴۰۰ بند الحاقی ۷ تبصره ۶ ماده واحده این لایحه را بررسی کرد و طبق این بخشنامه مالکان خودرو چه حقیقی و چه حقوقی مانند انواع خودروهای سواری و و انت های دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود یا فرزندان کمتر از ۱۸ سال و محجور تحت تکفل در انتهای هر سال به ارزش خودروهای آنان مالیات تعلق می گیرد و باید آن را پرداخت کنند.
این طرح بر این اساس است:
- خودروهای با ارزش ۱٫۵ میلیارد ۱%
- خودروهای بیشتر از ۱٫۵ میلیارد تا ۳ میلیارد و نسبت به میزان مازاد ۱٫۵ میلیارد ۲%
- خودروهای بیشتر از ۳ میلیارد تومان تا ارزش ۴٫۵ میلیارد تومان نسبت به مازاد ۳ میلیارد تومان، ۳%
- و خودروهایی با ارزش بیشتر از ۴٫۵ میلیارد تومان نسبت به مازاد ۴٫۵ میلیارد تومان ۴%
باید به صورت سالیانه مالیات را پرداخت کنند. در مقابل نیز خودروهایی که تا یک میلیارد تومان قیمت دارند هم از پرداخت مالیات معاف می شوند ولی خودروهایی با ارزش یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون هم به نسبت مازاد یک میلیارد تومان ۲ میلیون تومان مالیات پرداخت می کنند.
اگر خودرویی ارزش ۳ میلیارد و ۵۰۰ هزار تومانی داشته باشد باید در سال ۴۱ میلیون تومان پرداخت کند و یا برای خودروهایی با ارزش ۳ میلیارد و ۹۰۰ هزار تومانی، سالانه ۶۲ میلیون تومان باید مالیات بدهند.
خودروهایی با ارزش ریالی بالاتر از ۴٫۵ میلیارد تومان سالانه ۹۲ میلیون مالیات تعیین شده است و مرجع اصلی محاسبه مالیات خودرو، همچنین قیمت روز انواع خودرو به تاریخ ساخت و یا واردات خودروی مربوطه که به وسیله سازمان امور مالیاتی کشور می باشد تا پایان سال ۹۹ تعیین شده و اعلام خواهد شد.
بر همین اساس، سازمان امور مالیاتی وظیفه دارد تا پایان خرداد ماه سال آینده نسبت به تعیین دارایی های خود و ارزش هریک از آنها اقدام کنند و مراتب را به اطلاع افراد مربوطه برسانند.
افرادی که دارای خودروهای با ارزش بیشتر از یک میلیارد تومان هستند هم باید تا پایان بهمن ماه سال ۱۴۰۰ مالیات خودروهای خود یا خودروهای افراد تحت تکفل را بپردازند.
اظهار نظر یک کارشناس اقتصادی در این رابطه به این صورت بوده است که:
هدف از مالیات گیری خودروهای لوکس و همچنین خانه که به نوعی ثروت می باشد، باید این تعیین نرخ برای دو نوع مالیات به صورت تساعدی باشد و در نرخ گذاری ها باید دقت لازم انجام شود که در صورت خطا انتقال نقدینگی و سرمایه از یک بازار به بازار دیگر منتقل می شود و بر اساس اینکه مالیات سه هدف:
- افزایش درآمد های پایدار برای دولت
- باز توزیع ثروت
- جلوگیری از احتکار و سفته بازی
را دنبال می کند و هریک از این مالیات ها، پایه مالیاتی ویژه خود را می طلبد.
به طور کلی هدف مجلس برای اخذ مالیات از خودروهای لوکس و خانه، توزیع ثروت است.
چطو مالیات انواع خودروها به تصویب رسیده است اما همچنان ممنوعیت خودروهای پابرجاست؟
تقریبا از مرداد ماه سال ۹۷ بود که خودروهایی با ارزش بالا نیز به آنها مالیات و عوارض بالا تعلق میگرفت اما بعد از آنها با دچار شدن به تحریم ها و ممنوعیت واردات این قیمت ها میلیاردی شد و اکنون مجلس برای خودروهایی که خود نام لوکس بودن را برای آن انتخاب کرده است، تصویب کرده است که در سال آینده با تعرفه ای مشخص مالیات خودروها گرفته شود.
طبق این دستور و به خواست فعالات حوزه خودرو، گرفتن مالیات به شرط آزادسازی واردات می باشد و در حال حاضر نیز واردات خودرو ممنوع بوده و در روز یکشنبه ۱۰ اسفند ۹۹ و جلسه مجلس، جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ در بخش درآمدی، با اشاره به اعلام مخالفت واردات خودروهای غیر آمریکایی موجود در مناطق آزاد، بند الحاقی ۶ تبصره ۶ را هم حذف کردند.
پافشاری های زیادی برای آزادسازی خودروهای غیرامریکایی انجام شد که البته در مجلس نیز رای نیاورد ورود این گونه خودروها به داخل ممنوع شد که به دنبال آن نیز درآمد پیش بینی شده آن برای دولت از منطقه آزاد نیز حذف خواهد شد.
اما به گفته کارشناسان گرفتن مالیات در صورت ممنوعیت واردات پیامدهایی زیادی به دنبال دارد و یکی از آنها کاهش انگیزه خرید خودرو است که خریداران خودروهای خارجی به دلیل همین مالیات که هزینه ای اضاقی برای آنها است را منصرف میکند.
گرفتن مالیات همچنین باعث می شود خودروهای لوکس بیشتر از قبل با افزایش قیمت روبه رو شوند و در شرایط ممنوعیت واردات، مشتریان نیز ریزش خواهند کرد و صد البته این موضوع نمی تواند یک منبع پایدار برای دولت باشد.
آیا گرفتن مالیات می تواند تقاضا در عرصه خودرو را کاهش دهد؟
به گفته کارشناس صنعت خودرو، فرید زاوه:
این موضوع ممکن است با کاهش تقاضا مواجه است تنها در صورتیکه نرخ مالیات از عایدی، با هزینه های جاری و سرمایه ای قابل مقایسه باشد.
هزینه فرصت از دست رفته برای یک خودرو با ارزش ۱٫۵ میلیارد تومانی در ماه بیشتر از ۱۵ میلیون تومان است و اگر فرد به جای خرید خودرو، سپرده گذاری کند ۱۵ میلیون تومان سود بانکی نتیجه دارد و البته هزینه بیمه، عوارض شهرداری، سوخت حتی اگر یارانه ای باشد، افت قیمت استهلاکی در شرایط غیر تورم بازهم بیشتر از مالیات خواهد شد به همین خاطر اخذ مالیات یک دلیل محکم برای نخریدن خودرو نمی باشد.
در حال حاضر، نرخ بازدهی تورمی خودرو در سال های گذشته بسیار بالا می باشد و علاوه بر کارکرد آنها خودروهای وارداتی بیشتر از ۱۰۰۰ درصد بازدهی را قالب افزایش قیمت ظرف ۳۰ ما تجربه کرده اند و تاثیر سیاسیت های پولی بسیار بیشتر ازهزینه های مالیاتی می باشد و باعث کاهش تقاضا نیز نخواهد شد.
در این میان بحث جایگزینی به میان می آید و خودروهایی مانند بنز و بی ام و سری ۷ که حتی در کشور کره نیز جایگزین مطلوبی ندارند و خریداری هم در آنجا راضی نمی شود تا با یک خودرو چینی، بخواهد از مالیات معاف شود.
بیشتر از ۵ برابر ارزش واقعی خودرو و ۲ تا ۳ برابر با ارزش خودروی ۲۰۲۱ برای خودروهایی که در چند سال کارکرد داشته اند، هزینه میکنند و مالیات سنگین و تعرفه ورودی را هم پرداخت کرده اند که البته سهمیه بنزین یارانه ای نیز ندارند و البته واردات قطعات خودروهایشان به کشور هم مجاز نمی باشد.
در نهایت وی در ادامه صحبت های خود اضافه کرد که:
اگر واقعا هدف کنترل بازار خودروهای داخلی و واردات است راه حل آن تنها آزادسازی واردات است که خودروی پراید نیز در این صورت تخت تاثیر خواهد بود و در صورت آزادسازی باعث سقوط ۵۰ درصدی قیمت خودروهای وارداتی هستیم که با همین نرخ مالیات و تعرفه وارد می شوند و در شرایطی که لندکروز ۲۰۱۲ بیشتر از ۷۰۰ میلیون تومان قیمت نخواهد داشت مدیران خودرو چکونه می تواند تیگو ۸ را به مبلغ ۱٫۵ میلیارد تومان در بازار بفروشد؟؟ یا حتی کرولای ۵۰۱۵ کمتر از ۴۰۰ میلیون تومان است و دنا پلاس توربو ۴۰۰ میلیون تومان مشتری دارد و قیمت ها در بازار داخل هم شکسته خواهد شد.
بیشتر خودروهای وارداتی ارزشی بیشتر از یک میلیارد تومان دارند….
نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران، نعمت الله کاشانی:
۹۰ درصد خودروهای وارداتی ارزشی بالاتر از یک میلیارد تومان دارند و با اجرای قانون مالیات از چنین خودروهایی افت تقاضا و رکورد هم در بازار وارداتی بیشتر خواهد شد که مدت های زیادی است در رکود به سر می باشد.
همچنین تبعات این قانون بر فعالیت نمایشگاه داران خودرو نیز که خودروهای وارداتی را عرضه میکنند تاثیرگذار خواهد بود و در چنین شرایطی که ماههاست نمایشگاه داران با رکورد بازار مواجه هستند، اجرای اخذ مالیات ضربه سنگین تری به فعالیت آنها وارد می کند و زیان بیشتری را نیز به دنبال دارد.
مالیات گیری از خودروها در دنیا به چه صورت است؟
مالیات به طور کلی یک منبع درآمد برای هر دولتی است و علاوه براین منبع درآمد می تواند یک ابزار موثر در دستیابی به اهداف مرتبط با توزیع درآمد یا تخصیص منابع باشد که مالیات ها میتوانند بر میزان تولید و مصرف کالاها و مچنین توزیع درآمد بین اقشار با درآمد های مختلف نیز تاثیر گذار باشند.
مالیات برخودرو جزء مالیات زیست محیطی می باشد و نمونه ای از دسته مالیات ها می باشند که برای تاثیر بر تولید و مصرف کالاهای آلاینده انتخاب می شوند و خودرو علاوه بر اینکه برای دارندگان و تولید کنندگان سود دارد برای دولت هزینه هایی دارد که به دلیل پیامد بیرونی منفی خودرو مانند: آلودگی هوا، آلودگی صوتی، به خطر افتادن سلامت افراد و … باعث می شود که دولت با گرفتن مالیات اثر گذاری این موارد را کم کند.
در تقسیم بندی مالیات گیری از خودروها به این صورت عمل می شود:
- مالیات های مستقیم بر درآمد
- مالیات های غیر مستقیم بر مصرف یا بازار
که در کشور ایران براساس نظر نمایندگان مجلس، برای خودروها مالیات مستقیم در نظر گرفته می شود.
در کشورهای دیگر مانند: آلمان، انگلیس، ایتالیا، هلند، یونان، اتریش هم مالیات خودروها اخذ می شود و مالیات به دو دسته ” مالیات بر مالکیت خودرو و ” مالیات سالانه بر خودرو” تقسیم بندی شده است.
مالیات گیری از خودروها براساس مالکیت به دو صورت تعریف شده:
- مالیات در زمان خرید یا مبادله خودرو که در بسیاری از کشور ها سیستم مالیات بر ارزش افزوده است.
- مالیات ثبت خودرو به میزان و درصد آن در هرکشوری متفاوت است.
اتریش برای مالیات برخودرو سه دسته در نظر گرفته است:
- پایه
- نرخ
- معافیت های آن توسط دولت مرکزی
آلمان برای مالیات برخوردو به این صورت عمل میکند که به وسیله دولت مرکزی تعیین می شود و منافع و درآمد حاصل از آن، در اختیار مسئولان منطقه است است و پرداخت کنندگان آن، مالکان خودروهای ثبت شده ای هستند که از هنگام ثبت خودرو تا از رده خارج شدن آن باید مالیات پرداخت کنند.
در کشور انگلیس هم دولت مالیات برخودرو را با نام عوارض انتخابی خودرو از کسی که از خودرو استفاده می کند دریافت کرده و پایه ثابت ماندن این مالیات، افزایش درآمد دولت برای تامین مالی تعمیر و ساخت جاده های جدید است.
در ایتالیا مالیات بر خودرو، بر اساس قدرت موتور برحسب کیلووات است و مالیات توسط شخصی پرداخت می شود که خودرو به نام او باشد و برای خودروهای با قدرت ۵۳ کیلووات مبلغ ۱۵۰ یورو و برای خودروهای بیشتر از ۵۳ کیلووات سه یورو اضافه تر به مازاد هر کیلووات دریافت می شود.
در ایرلند مالیات گیری از خودروها برای ثبت خودروها براساس مبنای جم موتو و قیمت خودرو از مالکان خودرو به شکل دو قسط در سال دریافت می شود.
در کشور ایران نیز مالیات بر خودروها برای خودروهای لوکس تعیین شده است که معیار لوکس بودن را هم ارزش خودرو بیشتر از ۱ میلیارد در نظر گرفته اند.
برای اطلاع از اخبار خودرو و آخرین قیمت خودرو در بازار ایران می توانید از طریق همین صفحه اقدام کنید و البته در کنار آن می توانید مطالعه ای در مورد مقالات فنی خودرو، نقد و بررسی خودروها داشته باشید.
